Έκ τού ύψους τούτου λέγουν είδε τ'όμμα τών Μυρίων
Τό θάλασσιον πεδίον,
Καί άνέκραξεν έν τέρψει καί ψυχής άγαλλιάσει
Θάλαττα, καί ή φωνή των όρη έσεισε καί δάση.
Φεύ ! είς μάτην ζητώ ίχνη τών μεγαλουργών έκείνων,
Ών κατέπληξεν ή τόλμη μέχρις άκρου τήν Άσίαν
Καί έξήλθον ώς οί παίδες τής γραφής έκ τών κινδύνων
Μέ άπτόητον καρδίαν.
Πρόδρομοι τών Μακεδόνων προητοίμασαν τόν δρόμον
Όν διέτρεξαν έκείνοι χωρίς κίνδυνον καί τρόμον.
Πρώτος πάντοτε ό Έλλην, μέ άγώνα καί ιδρώτα
Τήν όδόν άνοίγει ήτις φέρ' είς δόξαν καί είς φώτα.
Καί κατόπιν του τά άλλα τής γής έθνη μιμηταί του
Είς τά ίχνη του βαδίζουν,
Καί τόν ήλιον πολλάκις οί άγνώμονες ύβρίζουν
Καί τούς μόχθους άνταμείβουν μέ χολήν τού εύργέτου,
Ίσως, ίσως έπί τούτου τού έδάφους όπου ήδη
Έγώ ίσταμαι έκείνων έστηρίχθησαν οί πόδες,
Καί ηύχήθησαν ή νέα γενεά αυτών νά ίδη
Μέλλον ήττον θυελλώδες.
Άλλά φεύ ! διά τοσούτων σημειώσαντες άγώνων
Τήν όδόν, ήτις ώδήγει είς τό κλέος καί τά φώτα
Έγκατέλιπον ώς κλήρον τών δυστήνων άπογόνων
Θλίψεις, δάκρυα, ιδρώτα.
Ξενοφών, όπότ' έκ τούτων διερχόμενος τών βράχων
Στρατιώτης καί στρατάρχης μαχητών άκαταμάχων
Έπεράτους έκστρατείαν
Ής ή γή ποτέ δέν είδεν από κτίσεως όμοίαν,
Δεν έμάντευες βεβαίως λαούς ποίους έθνη ποία
Τιμωρούσ' άρχαίαν τόλμην θα έξέμει ή Άσία,
Ποία τύχη μετ' όλίγους έπερίμενεν αιώνας
Τής τιμής τούς προμαχώνας.
Σύ τόν όγκον τής Άσίας έταπείνους, άλλ' έκείνη
Έπεφύλαττε νά ρίψη τών σπηλαίων της τά κτήνη
Είς τήν γήν τής ιστορίας
Καί τό ρεύμα ν' αποτρέψη τής προόδου κ' εύφυϊας.
Φεύ ! έντεύθεν έκ τών βράχων τούτων τών ύπερνεφέλων
Έρρευσαν όρνεων δίκην
Αί ορδαί τών Κανιβάλων καί διέσπειραν τήν φρίκην
Καί έσκότισαν τού Λόγου τό φώς μόλις άνατέλλον.
Δυστυχής Έλλάς, έσώθης˙ άλλά πώς, γνωρίζεις μόνη.
Έντός έπρεπε νά έχης τόσον πύρ, τόσούτον αίμα
Ίνα μή σε καταβάλουν τόσα τραύματα καί φόνοι,
Ίνα πάλιν άναλάβης έκ τής κόνεως τό στέμμα.
Άλλ' έσώθης˙ άρκεί τούτο˙ τού ήλίου σου ή λάμψις
Τής ώχράς ήμισελίνου τάς σκιάς θ' αποδιώξη.
Τών δημίων σου θά κάμψης
Τήν ίσχύν κ' έδώ θά στήσης τάς σημαίας σου έν δόξη.
Ναί, έδω, καί άν ό κόσμος κατά σού ριφθή έκ νέου,
Καί τον λέοντα, τού δασους βασιλέα, είς στενόν
Κλωβόν κλείση, τήν μανίαν θά νικήσης τού Άνταίου,
Καί ή γή πρό σού θά κλίνη γόνυ πάλιν ταπεινόν.
* Σημείωσις του ποιητού: "Ότι
έπί τού όρους τούτου ανέβημεν είνε βέβαιον, διότι πρώτον έξ αυτού
οί έκ
τού έσωτερικού έρχόμενοι καί πρός τήν Τραπεζούντα διευθυνόμενοι
βλέπουσι τήν θάλασσαν,
ή δέ κορυφή αυτού είνε ή υψηλοτέρα πασών τών
πέριξ όρέων. Άνέβημεν πεζοί, άν καί οί Όθωμανοί
δι’ άγγαριών
κατεσκεύασαν σκιάν τινα όδού". Π.Γ.Ματαράγκας
___________________________________________________
___________________________________________________
Παναγιώτης Γ. Ματαράγκας
Πολλάκις ο Παναγιώτης Ματαράγκας τή περίοδο τής προξενίας του τον 19ο αιώνα είς Τραπεζούντα, έπιχείρησεν έκδρομάς είς τά χωρία τής περιφερείας καί τά βουνά της, είς μίαν σ' έξ αύτών άνήλθεν είς τό Καρά Καπάν (Μέλαν όρος), τό όποίον καί ύμνησεν είς ποίημά του περιληφθέν είς τήν συλλογήν του “Φαντασία και Καρδία” (έκδοσις 1879, 'Αθήναι), προλογίζων τούτο ώς έξής:
“Είς την κορυφήν του όρους Καρά-Καπάν άναβάντες και ημείς κατ' Αύγουστον τού 1868, ότε έπεχειρήσαμεν τήν είς 'Αργυρούπολιν (Γκιουμουσχανέ) ήμετέραν έκδρομήν, δέν κατωρθώσαμεν νά ίδωμεν τήν θάλασσαν, ίσως ένεκα τής πυκνής όμίχλης, ήτις κατ' εκείνην τήν ώραν δίκην λεπτής βροχής κατέπιπτεν. Οί παρακολουθούντες ήμάς άγωγιάται μάς έπληροφόρησαν ότι σπανίως έκεί ο όρίζων είναι καθαρός καί ό επιθυμών νά ίδη τήν θάλασσαν όφείλει νά έλθη κατά Μάϊον ή 'Ιούνιον, διότι κατ' άλλην εποχήν θά εύρη σύννεφα ή ομίχλην. Τό όρος τούτο, όπερ νύν τουρκιστεί καλείται Καρά-Καπάν, ήτοι Μέλαν όρος, ο Ξενοφών όνομάζει Θήχην, καί προσθέτει, άδηλον διά τίνα λόγον, καί τό έπίθετον ίερόν:
“Και άφικνούνται επί το ίερόν όρος τή πέμπτη ήμέρα, όνομα δ' ήν τώ όρει Θήχης,
έπειδή δέ οί πρώτοι έγένοντο επί του όρους και κατείδον την θάλατταν πολλή κραυγή
έγένετο”. (Ξενοφώντος Κύρου 'Ανάβασις Δ. VII-16).. _______________________________________________________________
* Παναγιώτης Γ. Ματαράγκας Τραπεζούντα, Αύγουστος 1868
Συλλογή Λυρικών Ποιήσεων "ΦΑΝΤΑΣΙΑ και ΚΑΡΔΙΑ"
τυπ. Ν.Ρουσοπούλου έν Αθήναις 1879 - Βιβλιοθήκη Α.Π.Θ.
Έρευνα - Επιμέλεια - Ακολουθήθηκε η ορθρογραφία κατά
το δυνατόν των πρωτοτύπων - Ψηφιακή Αποτύπωση -
Κατερίνα Ραπακούλια Ματαράγκα
Φαντασία και καρδία δευτέρα ἔκδοσις
ΕΛEΓΧΟΣ
Είναι αριστούργημα
ΑπάντησηΔιαγραφή